Ik zie mezelf als pleitbezorger voor vrijwilligers. In een samenleving waarin zij steeds crucialere rollen uitvoeren, is een juiste waardering van essentieel belang. En organisaties waarderen hen ook heel erg, maar vooral met woorden. Uiteindelijk is het bewijs van waardering te vinden in het gedrag van de organisatie en in ongesproken boodschappen. Er is een hardnekkige overtuiging dat een vrijwilliger geen professional is, maar de meeste vrijwilligers zijn professionals die zich daarnaast voor een paar uur vrijwillig inzetten. Hun kennis overstijgt soms de kennis van betaald medewerker die hen aanstuurt en waarheid gebiedt dat maar weinig betaalde medewerkers hiermee overweg kunnen.
Graag wil ik wat voorbeelden uit de praktijk met je delen, waarbij ik denk dat de onderliggende signalen sterker zijn dan de uitgesproken 'we waarderen onze vrijwilligers'.
Voorbeelden waar waarderen mist
Niet goed genoeg voor een betaalde functie
Organisatie: Wij waarderen onze vrijwilligers juist heel erg, we geloven dat zij heel erg goed zijn in hun werk. Zonder hen zouden wij onze taak niet kunnen uitvoeren.
Ik: Wat maakt dan dat jullie ze niet informeren over jullie vacatures voor betaalde functies?
Organisatie: Ja maar dat kunnen ze niet. Stel je voor zeg, dan gaan ze allemaal ineens solliciteren en moeten we ze afwijzen. Dat is funest voor de samenwerking.
Ik: Weet je dat vrijwilliger A eenzelfde functie in een commerciële setting heeft? En weet je dat vrijwilliger B dit werk jaren heeft gedaan? C heeft dit werk gedaan in het buitenland. D heeft een opleiding die aansluit bij de functie. Als je iemand zoekt die de competenties heeft, dat heeft E wel laten zien. F..... Snap je waar ik heen wil?
Uit de informatieloop
Organisatie: We vinden dat onze vrijwilligers niet betrokken zijn. Daar storen we ons wel aan hoor, hoe kunnen we dat verbeteren?
Ik: Van de vrijwilligers hoor ik dat ze graag betrokken willen zijn, maar het gevoel hebben dat ze niet betrokken worden. Als er iets gebeurt, zijn zij de laatsten die het horen.
Organisatie: Dat is toch logisch, wat moeten zij nou met beleidszaken, verandering van medewerkers, nieuwe projecten die we opzetten? Ze moeten gewoon hun eigen werk doen.
Hij is irritant
Medewerker: Vrijwilliger X is heel irritant, kun jij er niet wat van zeggen?
Ik: Wat doet hij dan?
Medewerker: Hij zei dat er een fout zat in mijn projectvoorstel, dat er een berekening niet klopte.
Ik: Eeeeehhhhh, je weet dat hij projectmanager is voor een internationaal bedrijf en de hele dag bezig is met projectvoorstellen e.d. Misschien is het handig gebruik te maken van zijn expertise en met hem te kijken wat hij bedoelt. Je zei van de week nog dat je dit maar lastige materie vond.
Medewerker: Nee, hij is irritant, hij moet zich niet met mijn werk bemoeien.
Tevreden, oh nee toch niet
Vrijwilliger: Ik heb een gesprek gehad met medewerker Y en hem gevraagd of hij tevreden is over mij, want ik krijg steeds het gevoel dat ik het niet goed doe of niet snel genoeg.
Ik: En? Wat was het resultaat?
Vrijwilliger: Ja hij zegt dat hij heel tevreden is. Hij is blij met wat ik doe en benadrukte hoe belangrijk het is wat ik doe voor de organisatie.
Ik tegen de medewerker: Wat goed, ik hoorde dat je vrijwilliger Z feedback hebt gegeven en je tevreden bent.
Medewerker: Tevreden? Nee echt niet, het duurt allemaal eeuwig bij haar en ze snapt het allemaal niet hoor. Pfffff, maar ik verwacht gewoon maar niets meer van haar en doe het werk overnieuw, dan kan ze me ook niet teleurstellen.
Ik: (Val van stoel)